Kiralar artınca dükkanlar boş kaldı
Kocaeli’de işyeri kiralarının artmasıyla birlikte bazı dükkanlar boş kaldı. Kocaeli Emlakçılar Odası Başkanı Alpay Hacıoğlu, fahiş fiyatların önüne geçmek için denetim mekanizması kurulması gerektiğini söyledi. Beraber hareket etmeliyiz, komisyon kurulmalı ve kira bedeli belirlenmeli” dedi.
Kocaeli’nin İzmit Hürriyet Bulvarı gibi işlek noktalarında bulunan iş yerlerinin kiraları 40 bin TL’nin ortasında 70 bin TL’ye değişirken, daha uzak bölgelerdeki kiraların 15 bin TL’nin ortasında, 20 bin TL’ye çıktığı görüldü. bin TL. Enflasyon ve TÜFE ortalaması alınarak belirlenen işyeri kira artışlarında bu ayki oran yüzde 70 olarak belirlendi.
Konuyla ilgili açıklama yapan Kocaeli Emlakçılar Odası Başkanı Alpay Hacıoğlu, “İşyerlerinin kira artışlarını enflasyon ortalaması ve TÜFE oranı belirliyor. Bu oran da çok önemli. Bu oran da her ay değişiyor. Geçen ay yüzde 74 civarındaydı 70. İşyerleri sözleşme yenilemede yani sözleşme bitim itibari ile kiralarına yüzde 60 zam yapacaklar bu bana göre çok büyük bir oran Kiraya yüzde 70 zam orta ve küçük esnafımız için çok ciddi bir artış bu kişi geçimini orada sağlıyor iş yerinde önemli giderler elektrik su işçi giderleri sigorta giderleri var bunların yanında yüzde 70 zam kira esnafı mağdur ediyor. Ev kirasını da ödeyen esnafı bir düşünün. Evin elektrik ve su masraflarını bir düşünün. Bu artış işyerlerinde daha da artmak üzere. Bu oranla ilgili bir yaptırım olsun” dedi.
“Kontrol sistemi kurulmalı”
Mevcut kiralama durumu hakkında bilgi veren ve sürecin nasıl ilerleyeceği ile ilgili durumun öngörülemez olduğunu söyleyen Hacıoğlu, şu ifadeleri kullandı:
“Beklenti o kadar yüksek ki kısa, orta veya uzun vadeli bir öngörü göremiyoruz. Çünkü Türkiye’de emlak beklenmedik bir şekilde arttı. Aynı şekilde ikinci el araçlar da aynı şekilde. Türkiye’de araba ve gayrimenkul hem satılık hem de kiralık. Özellikle şehrin kilit noktasındaki ana cadde üzerindeki işyerlerini saymazsak en ücra mahallelerdeki işyerlerinin kiraları aynı. işyerleri 40 bin tl ile 70 bin tl arasında orta mahalleye taşınsak 15 bin tl ile 25 bin tl arasında ortalarda kiralar var ofis alalım işyeri işletelim küçük bir yer açalım dersek ölçekli iş yeri kiralarını da ortada görüyorlar 10 bin TL ile 15 bin TL arasında.Kocaeli için söylediğim rakamlar 2 yıl önce özellikle pandemiden önce bu rakamlar hiç konuşulmuyordu. konuttan da bahset ama orta ve uzun vadeyi ne tahmin edebiliyorum ne de düşünebiliyorum. Mesela pandemide konut ve iş yeri kirası diye bir kavram yoktu. Çünkü hayat durmuştu. Normale dönünce iş yeri ve konut kiraları çok önemli ve yüksek oranda artmaya başladı.
“İnternet portallarının çok önemli sorunları var”
Zaman zaman fırsatçılığın da uygulandığına işaret eden Hacıoğlu, “Biz ders almıyoruz. Aslında bizim Türk toplumu biraz fırsatçı bir zihniyete sahip. Biliyorsunuz şubatta çok önemli bir deprem yaşadık. Allah göstermesin. Dünyaya yine böyle bir şey oldu. 1 ay içinde yine stabil hale geldi. Ama normalleşince her şeyi unutup her şeyi üzerine yüklüyoruz. Bugün Türkiye’de akaryakıttan kullandığımız diğer tüm tüketim konularına kadar birçok ana unsurda artış olmuş olabilir, fiyatlar artmış olabilir, bu bir domino etkisidir. Elbette gayrimenkulün fiyatı artacak, kira bedelleri artacak ama bu bu kadar büyük olmamalı, bu kadar artmamalı. İnanın biz de bundan muzdaribiz. Biz de bundan rahatsızız. Bu internet portallarında çok önemli sorunlar var. Dileyen istediği gün ve saatte ilan verebilir. İstedikleri sayıda ilan girebilirler. Hem satıyorlar hem işyerine giriyorlar, “Daireler satılık da olabilir, kiralık da olabilir. Bence devletimiz bu konuda bir çalıştay düzenleyip bir denetim sistemi oluştursun” dedi.
“İlgili meslek kuruluşları, meslek odaları, ticaret odaları ile komisyon kurularak kira bedelinin tespiti mümkün olmalıdır”
İşyeri kira bedelleriyle ilgili durumun nasıl daha olumlu hale geleceği konusunda da çözümler sunan Hacıoğlu, “Boş olan gayrimenkuller kiraya verilmiyorsa onlar için vergi düşünülüyor. Aslında bu tür şeyler olur mu bilmiyorum. işyerleri için de düşünülebilir.Olabilir bugün itibariyle gerekli değil.Ancak 3-5 ay sonra konuta ihtiyaç olacak.Kiracı girmek yerine dairesini veya dükkanını kiraya vermiyor olabilir. .Bunu da çok mantıklı bulmuyorum.Çünkü oradan bir gelir yok, sahibi orada bir kazanç sağlamıyor.Gayrimenkulleri genel anlamda değerlendirecek olursak evet başladı, kuralar çekildi. mesela Kocaeli’nin her ilçesinde ortadaydı.Kayıtlar alındı hepsi bitti kimlerin gideceği belli oldu.Devletin orta ve dar gelirli vatandaşların barınma ihtiyacını çözmek için projesi var.Yine deprem biraz doğal bu iş geriledi ama bakanlığımızın bu konuda bir çalışma yapacağını ve mutlaka bir analiz bulacağını düşünüyorum. Mahalle, mahalle, mahalle ve mahalle kiraları belirlenmeli. Binanın özelliklerine göre bunların özelliklerine göre belirlenmesi gerekebilir. Bu konuyla ilgili meslek kuruluşları, meslek odaları veya ticaret odaları ile birlikte hareket edilmeli, bir komisyon kurulmalı ve kira bedeli belirlenmelidir. Her zaman söylediğimiz gibi ev sahibi ve aslında kiracı ile e-devlet konusunda bir çalışma yapılmalı, kira sözleşmelerinin, işyerlerinin ve konut sözleşmelerinin yapılması ve takibi yapılmalıdır. Son zamanlarda bu trajik olayların arttığını düşünüyorum. Bunları gördükçe, izledikçe üzülüyoruz. Devletimizin bu konuda bir çalışma başlattığını düşünüyoruz” diye konuştu.
